تنوع گونه‌ای واحدهای زیست‌محیطی در ارتباط با برخی خصوصیات خاک و شکل زمین در اکوسیستم‌های مرتعی کوهستانی (مطالعه موردی: مراتع خانقاه سرخ ارومیه)

امروزه نیاز به مدیریت پایدار منابع، موجب پیدایش روش­های جدیدی برای طبقه­بندی منابع تحت مدیریت شده است. اهمیت تنوع گونه­ای و مدیریت آن و توجه به شیوه­های نوین تعیین واحدهای مدیریتی­، ایده اولیه این تحقیق را ایجاد کرد. در این تحقیق رابطه بین تنوع گونه­ای مراتع خانقاه سرخ در استان آذربایجان غربی با عوامل محیطی بررسی شد. بدین منظور شش منطقه کلیدی در سه واحد زیست محیطی انتخاب گردید. سپس در هر منطقه، نمونه­برداری از پوشش گیاهی و خاک در طول 6­ ترانسکت 100 متری انجام شد. در طول هر ترانسکت،­10پلات یک متر مربع­ به فاصله­10 متر از هم قرار داده شدند. در هر پلات، نوع گونه­های گیاهی موجود­ و درصد پوشش آنها تعیین شد. همچنین در ابتدا، وسط و انتهای هر ترانسکت با حفر پروفیل، از عمق 15-0 و­30-15­ سانتی­متری نمونه خاک برداشت شد. سپس­21­ عامل اکولوژیکی خاکی و فیزیوگرافی به همراه شاخص­های تنوع گونه­ای شانون-وینر و سیمپسون اندازه­گیری شدند. نتایج تجزیه مؤلفه­های اصلی نشان داد که از بین عوامل محیطی مورد بررسی، بافت، رطوبت اشباع، کربن آلی ذره­ای و کربن موجود در خاکدانه­های درشت، هدایت الکتریکی، وزن مخصوص ظاهری، درصد خاکدانه­های درشت ­و ریز، شیب و ارتفاع بیشترین تاثیر را بر تنوع گونه­ای گیاهی در منطقه دارند. همچنین نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل‌های همبستگی نشان داد که درصد شن عمق دوم دارای اثر منفی و سایر عوامل دارای تاثیر مثبت بر تغییرات واحدهای زیست محیطی می­باشند. بر اساس نتایج این تحقیق می­توان بیان کرد که، در ارزیابی­های اکولوژیکی در منطقه مورد مطالعه، عوامل فیزیکی-شیمیای خاک مناسب می­باشند.